Merinoswol, de ultrazachte, supercomfortabele en van nature bacteriewerende stof waarvan vele basislagen en sokken zijn gemaakt, is een van de meest gegeerde materialen in de outdoorwereld. Maar is merinoswol die hype wel waard? Wat is merinos eigenlijk, wat zijn de voor- en nadelen van merinoswol en waarom is de stof zo duur?

Foto’s: Shutterstock

De voor- en nadelen van merinoswol

Merinoswol is afkomstig van merinosschapen. Deze schapensoort is van origine afkomstig uit Spanje, waar merinoswol al sinds de 12e eeuw wordt gebruikt. Doordat de merinosschapen zich goed aanpassen aan hun leefomgeving zijn ze bijzonder goed in staat om te overleven in zowel warme als koude en barre klimaten. Vandaag hoedt men merinosschapen in grote getalen in Australië, het Zuidereiland van Nieuw-Zeeland en Zuid-Amerika. De dieren leven er in kuddes van duizenden bijeen. Net als mensenhaar, stopt de vacht van merinosschapen nooit met groeien. Om oververhitting te voorkomen worden ze voor aanvang van het zomerseizoen geschoren. Eén schaap produceert jaarlijks zo’n zes kilo aan merinoswol.

Wat maakt merinoswol zo anders?

Merinoswol is duidelijk fijner en dunner dan andere wolsoorten (15-25 micron en minder, tegenover 40 micron bij gewone wol). De hoge dichtheid en fijne draad maken dat merinoswol nauwelijks jeukt en dat is dan weer fijn wanneer je de stof direct op het lichaam draagt. De stof is bovendien van nature bacteriewerend – en dus geurvrij, onderhoudsvriendelijk en duurzaam, en heeft een sterke absorberende werking en een natuurlijke lichtbeschermingsfactor. Ook houdt de wol lichaamswarmte goed vast, zonder dat het lichaam zelf warm wordt. Al deze specifieke eigenschappen maken merinoswol geschikt voor sporters in de breedste zin van het woord, van wandelaars onder de Spaanse zon tot heliskiërs in het noorden van Canada.

Een natuurlijk alternatief voor polyester

Er wordt vaak gezegd dat merinoswol en goed alternatief is voor polyester onderkleding, en dat is het ook. Kunstvezels kunnen misschien één van de vele slimme eigenschappen van merinoswol imiteren, maar ze zijn nooit in staat om de natuurlijke status van wol te bereiken. Wol is bijvoorbeeld ook zelfreinigend, doordat de vezel lanoline bevat. Die waslaag zorgt ervoor dat er geen geurtjes in de stof trekken. Merinoswol is ook nog eens eenvoudig te onderhouden. De fijne structuur stoot bacteriën af, waardoor je de kleding minder vaak hoeft te wassen. Stuk voor stuk zaken die moeilijk door polyestervarianten na te bootsen zijn. De achilleshiel? Slijtvastheid, daar komen we verderop op terug.

Een favoriet van wintersporters

Als skiër heb je vaak te maken met wisselende temperaturen. In de ochtend is het veel kouder dan aan het einde van de dag, en op de top van de berg daalt het kwik aanzienlijk lager dan in het dal. Bovendien kun je op een dag zowel bewolkte lucht en sneeuwval als een helderblauwe hemel voorgeschoteld krijgen. Merinoswol houdt je onder al deze omstandigheden comfortabel warm en weet bovendien je temperatuur vast te houden wanneer de wol nat is. Als onervaren (of ervaren) wintersporter wil je nog wel eens vallen en dan is het fijn wanneer je niet de rest van de dag koude natte kleding tegen je lichaam aan voelt zitten. Doordat de wol veel beter ademt dan katoen en andere garens verdampt het vocht veel beter en zo wordt oververhitting tegengegaan. Perfect dus om ook je voeten te ventileren. Daarom zijn skisokken van merinoswol zo ideaal. Merinowol is ook ideaal wanneer je gaat kamperen in de sneeuw.

Het beste van twee werelden

Op dit moment wordt er veel geëxperimenteerd met de combinatie van merinoswol en synthetische stoffen, om zo de duurzaamheid en stevigheid van de kleding te verhogen. Lichtgewicht merinoswol heeft bijvoorbeeld een gewicht van 150 gram per vierkante meter. Je kunt je voorstellen dat het daarmee niet heel duurzaam is. Door het toevoegen van een synthetische nylonkern wordt het product steviger en duurzamer. Bovendien is hierdoor sprake van een kortere droogtijd. Een natuurproduct als merinoswol biedt enorm veel voordelen voor de kledingindustrie en het blijft fascinerend hoe veelzijdig een natuurproduct als merinoswol is. Zelfreinigend, vocht- en warmteregulerend en niet-schurend op de huid.

Verwachtingen voor de toekomst

Op dit moment is er sprake van een gezonde branche. Dat heeft vooral te maken met het feit dat merinoswol een ‘moeilijk’ product is om mee te werken. Bovendien is er sprake van een vrij gesloten keten binnen de markt. Uit recente onderzoeken blijkt dat merinoswol meer en meer top-of-mind is bij consumenten. Daardoor groeit de vraag en dat heeft gezorgd voor de recente inkoop van merinoswol uit Zuid-Amerikaanse gebieden. Er wordt de komende jaren in elk geval nog een toename in de vraag naar merinoswol verwacht, drastische prijsverlagingen zullen er dus niet zo snel komen. Meer vraag leidt immers tot een betere machtspositie voor de boerderijen. Er staan immers heel wat afnemers in de rij voor hun producten. Terecht, want zeker voor outdoorliefhebbers en wintersporters is merinos een perfecte keuze.

Tips voor een langere levensduur

– Was merinoswollen kleding en sokken in lauw of koud water.
– Laat liggend en natuurlijk drogen. Zelfs al zegt het etiket dat het artikel in de droger mag.
– Gebruik geen wasverzachter of bleekmiddel.
– Bewaar open in de kast, zodat de stof kan ademen, niet in plastic opbergboxen.